Budowa i działanie nosa
Nos jest początkowym fragmentem górnego odcinka dróg oddechowych. Jedną z zasadniczych funkcji nosa jest pośredniczenie w wymianie gazowej i zabezpieczenie (ogrzewanie, nawilżanie i oczyszczanie powietrza) dróg oddechowych przed wpływem zmiennych zewnętrznych warunków atmosferycznych. Jama nosowa z fizjologicznego punktu widzenia tworzy kompleks kanałów przepływowych (przewody nosowe). W trakcie wdechu główny strumień powietrza przechodzi od nozdrzy przednich do tylnych pomiędzy małżowinami nosowymi – dolną i środkową. Podczas wydechu powietrze przechodzi w odwrotnym kierunku, w większym stopniu w niższych partiach jamy nosowej.
Przednia część jamy nosowej i natężenie wdechu decydują o rodzaju przepływu powietrza. Przepływ laminarny, zwany też warstwowym, polega na łagodnym, gładkim przemieszczaniu się powietrza. Przepływ turbulentny, cechujący się zawirowaniami, jest charakterystyczny dla szczytowej fazy wdechu i przyczynia się do zwiększenia kontaktu masy powietrza z powierzchnią błony śluzowej. Błona śluzowa jamy nosowej, ze względu na silnie rozbudowany układ naczyń, w wyniku przekrwienia znacznie zwiększa swoją objętość. Zmiany napięcia błony śluzowej małżowin nosowych decydują o wydolności oddechowej górnych dróg oddechowych.
Z fizjologicznego punktu widzenia tor oddychania przez nos przy spoczynkowej, przeciętnej częstości oddechów równej 12–15/min jest najkorzystniejszy dla prawidłowej wymiany tlenowej.
Kontakt powietrza z powierzchnią błony śluzowej jamy nosowej umożliwia zarówno oczyszczanie powietrza wdechowego z zanieczyszczeń, jak i jego nawilżanie oraz ogrzewanie.
Funkcje nosa
- początek drogi oddechowej
- nawilżanie powietrza wdychanego
- ogrzewanie powietrza wdychanego
- oczyszczanie powietrza wdychanego
- miejsce reakcji immunologicznej
- narząd węchu
- rezonacyjna
- kosmetyczna
Przyczyny niedrożności nosa
Najczęstszą przyczyną zatkanego nosa (niedrożności nosa) są infekcje górnych dróg oddechowych w tym ostre wirusowe, ostre powirusowe, ostre bakteryjne i przewlekłe zapalenie zatok przynosowych oraz alergiczny nieżyt nosa. W powyższych schorzeniach niedrożności nosa towarzyszą również inne objawy jak wodnista lub gęsta (śluzowa) wydzielina z nosa, kichanie.
Więcej o zapaleniu zatok bez kataru
Podsumowanie
Zatkanie nosa bez wydzieliny z nosa, szczególnie u dzieci lub w przypadku dorosłych, utrzymujące się dłużej niż kilka dni, powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem.
Przyczyny niedrożności nosa to wady rozwojowe, ciała obce (szczególnie u dzieci), przerost migdałka gardłowego, skrzywienie przegrody nosa, polipy nosa (przewlekłe zapalenie zatok przynosowych z polipami), nowotwory.
