Przyczyny i przebieg wirusowego
zapalenia zatok

Nabłonek błony śluzowej nosa jest głównym miejscem wnikania wirusów oddechowych, a także aktywnym miejscem wstępnej odpowiedzi organizmu na zakażenie wirusowe.

Kobieta wydmuchuje katar w chusteczkę, cierpi na wirusowe zapalenie zatok
Jak przebiega wirusowe zapalenie zatok?

 | 

Do czego prowadzi zakażenie wirusowe?

Jak przebiega wirusowe zapalenie zatok?

Kaskada procesu zapalnego zainicjowana przez komórki nabłonka nosa doprowadza do ich miejscowego uszkodzenia przez komórki napływowe, powodując obrzęk, obrzmienie, wysięk, wytwarzanie śluzu, a w efekcie blokadę ujść zatok, co w konsekwencji prowadzi do ostrego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych.

W pierwszej, naczyniowej fazie ostrego zapalenia zatok przynosowych występuje przekrwienie i obrzęk błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, a następnie obfity wysięk. Ta wstępna, trwająca zwykle 5–10 dni, faza OZZP jest określana jako przekrwienno-obrzękowo-wysiękowa.

W drugiej tzw. komórkowej fazie choroby, określanej jako powirusowe zapalenie zatok przynosowych występuje zwykle wyciek gęstej, śluzowej wydzieliny z nosa (również przebarwionej) i ewentualnie kaszel.

Ikona trzech wirusów
Kobieta siedzi w kocu na kanapie i wyciera nos w chusteczkę

Do czego prowadzi zakażenie wirusowe?

Zakażenie wirusowe prowadzi do uszkodzenia nabłonka rzęskowego i uwolnienia prozapalnych cytokin oraz obrzęku błony śluzowej.

Cytokiny i mediatory reakcji zapalnej zwiększają przepuszczalność naczyń, wywołują obrzęk błony śluzowej, zwiększenie produkcji wydzieliny i zaburzenia transportu śluzowo-rzęskowego. To z kolei prowadzi do upośledzenia drożności ujść zatok, zaburzeń wentylacji zatok i zastoju wydzieliny w obrębie zatok przynosowych.

Zapalenie błony śluzowej nosa prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej zarówno nosa, jak i zatok przynosowych, powodując obrzęk, nadmierną produkcję śluzu i niedrożność ujść zatok, prowadząc w konsekwencji do powirusowego ostrego zapalenia zatok przynosowych, a nawet bakteryjnego ostrego zapalenia zatok przynosowych.

Referencje

up

Na podstawie:

Fokkens WJ., Lund VJ., Hopkins C., Hellings PW., Kren R. i in.: Europejskie wytyczne na temat zapalenia zatok przynosowych i polipów nosa 2020 – EPOS 2020. Magazyn Otorynolaryngologiczny. 2020, nr 75-76.

Hryniewicz W. (red.): Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego. Narodowy Instytut Leków, Warszawa 2016.

Jurkiewicz D., Rapiejko P.: Nieżyt błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. W: Otorynolaryngologia kliniczna. T. 2. Niemczyk K., Jurkiewicz D., Składzień J. i wsp. (red.) Medipage, Warszawa 2015.

Ścierski W.: Ostre zapalenie nosa i zatok przynosowych. W: Otorynolaryngologia kliniczna. T. 2. Niemczyk K., Jurkiewicz D., Składzień J. i wsp. (red.) Medipage, Warszawa 2015.

Powrót do góry strony