Co to są zatoki?
Zatoki przynosowe są częścią naszego układu oddechowego. Jak sama nazwa wskazuje, można o nich myśleć jak o małych jaskiniowych korytarzach w okolicy nosa.
Te wypełnione powietrzem jamy są bezpośrednio połączone z nosem przez wąskie otwory (tzw. ujścia zatok). Zadania zatok przynosowych nie zostały jeszcze w pełni wyjaśnione.
Przyjmuje się jednak, że czynią one ciężką czaszkę lżejszą i służą jako komora rezonansowa (wzmacniająca dźwięki) podczas mówienia.
Zatoka czołowa
Komórki powietrzne sitowia (zatoka sitowa)
Zatoka klinowa
Zatoka szczękowa
Podobnie jak nos, zatoki przynosowe są również wyścielone błoną śluzową. Spełnia ona następujące funkcje:
- Z jednej strony błona śluzowa pełni funkcję ochronną, transportując ciała obce (cząsteczki kurzu i brudu oraz patogeny) na zewnątrz lub do gardła. Tam są one połykane i unieszkodliwiane przez kwas żołądkowy.
- Z drugiej strony, oddaje ciepło i wilgoć do przepływającego obok powietrza oddechowego. W ten sposób przygotowuje je do dotarcia do płuc.
To bardzo istotny element, ponieważ zbyt zimne powietrze może spowodować skurcz oskrzeli. O ile u osób zdrowych jest to zwykle bezproblemowe, o tyle u osób chorych na astmę może prowadzić np. do ostrych problemów z oddychaniem. Jeśli powietrze jest zbyt suche, pobiera wilgoć z błony śluzowej płuc, czyniąc ją bardziej podatną na patogeny.
Zatoki: Budowa
Każdy człowiek posiada w sumie cztery zatoki przynosowe, które są ułożone parami lub pojedynczo w czaszce wokół nosa. Należą do nich:
Zatoki szczękowe:
Znajdują się one w górnej części szczęki i należą do największych zatok. Od zębów trzonowych są oddzielone jedynie cienką ścianą kostną, dlatego zapalenie korzenia zęba może rozprzestrzenić się na znajdującą się powyżej zatokę szczękową.
Zatoki czołowe:
Jeśli w przebiegu zapalenia zatok przynosowych dojdzie do silnego stanu zapalnego, ze względu na bliską lokalizację, odczyn zapalny może rozprzestrzenić się na oczodół (ropowica oczodołu).
Zatoki klinowe:
Zatoki przynosowe znajdujące się wewnątrz czaszki rzadko ulegają infekcjom. Ich tylne ściany są bardzo grube i graniczą od dołu ze ścianą gardła. Jedynie ich kostne sklepienia można określić jako słabe punkty. Znajdują się one w bezpośredniej bliskości przysadki mózgowej, która wydziela ważne hormony. Jeśli dojdzie do zapalenia zatok klinowych, może ono rozprzestrzenić się na przysadkę mózgową.
Zatoka sitowa:
Liczba komórek sitowych może być różna – zwykle w wieku dorosłym jest ich 10-15.
Komórki sitowe ulegają zapaleniu stosunkowo rzadko.
- Zapalenie zatoki szczękowej jest najczęstszą infekcją zatok.
Jego najistotniejszym objawem jest ból podoczodołowy rozprzestrzeniający się na zęby.
Najczęstsze przyczyny zapalenia zatok (zapalenie zatok przynosowych)
Zapalenie zatok przynosowych może rozwinąć się w przypadku zaburzeń w usuwaniu wydzieliny z nosa i wentylacji przez ujścia zatok. Dzieje się tak na przykład wtedy, gdy z powodu przeziębienia znajdujący się w nosie śluz blokuje ujście zatok. Tworzy to idealne siedlisko dla patogenów, takich jak bakterie i wirusy. W większości przypadków przyczyną są wirusy, które osiedlają się na błonie śluzowej zatok, namnażają się i wywołują reakcję zapalną.
Chociaż same bakterie również mogą wywołać stan zapalny, bardziej prawdopodobne jest, że postępująca infekcja wirusowa doprowadzi do drugiej infekcji bakteryjnej i w ten sposób przedłuży się czas trwania zapalenia zatok. W takim przypadku konieczne jest leczenie antybiotykami, aby uniknąć dalszych powikłań.
W zasadzie może dojść do zapalenia każdej z zatok przynosowych. Jeśli wszystkie zatoki przynosowe są dotknięte chorobą w tym samym czasie, jest to znane w terminologii medycznej jako pansinusitis.
W którym momencie zapalenie zatok przynosowych staje się przewlekłe?
Zapalenie zatok przynosowych określa się mianem przewlekłego, jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 12 tygodni bez całkowitego ustąpienia.
Postać przewlekła może rozwinąć się z ostrego zapalenia zatok, które nie zostało wyleczone.
Inne przyczyny to:
- Łagodne polipy nosa
- Skrzywiona przegroda nosa
- Alergie
Problemy z zębami (infekcje lub zabiegi stomatologiczne)- Niektóre zaburzenia wynikające z zaburzonego klirensu śluzowo-rzęskowego (np. mukowiscydoza, zespół nieruchomych rzęsek – Kartagenera)
- Niedobór odporności
Objawy i czas trwania zapalenia zatok przynosowych
Nie zawsze możliwe jest jednoznaczne odróżnienie objawów przeziębienia, w którym dochodzi do zapalenia błony śluzowej nosa, od zapalenia zatok przynosowych.
Te dwie choroby często łączą się ze sobą, co nazywane jest zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Zwykle jest to wynik wcześniejszej infekcji grypopodobnej.
Istnieją jednak bardzo specyficzne cechy, które wskazują na zapalenie zatok przynosowych. Oprócz kataru i zatkanego nosa, osoby dotknięte tą chorobą zazwyczaj odczuwają wyraźne uczucie ucisku w czole lub kościach policzkowych. Zazwyczaj objawy te nasilają się podczas schylania się, kaszlu, kichania lub przy wstrząsach.
Objawy zapalenia zatok przynosowych
w skrócie:
- Ból i uczucie ucisku nad policzkami, w czole lub wokół oczu (w zależności od tego, które zatoki są zajęte procesem chorobowym)
- Utrudnione oddychanie przez nos z powodu obrzęku błony śluzowej nosa; żółta lub zielona wydzielina z nosa; zapachy nie są już tak dobrze wyczuwalne
- Uczucie ucisku w uszach
- Złe samopoczucie z bólami głowy
- Gorączka (raczej rzadko)
- Ogólne osłabienie
Ostre zapalenie zatok przynosowych trwa zwykle około 10-14 dni. W przypadku wystąpienia objawów sugerujących zapalenie zatok zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Szczególnie jeśli po kilku dniach nie ma poprawy lub objawy utrzymują się dłużej, lekarz musi przeprowadzić niezbędne badania. W pewnych okolicznościach – i na szczęście tylko w bardzo rzadkich przypadkach – infekcja może rozprzestrzenić się na inne części ciała, takie jak gałka oczna, opony mózgowo-rdzeniowe i mózg. Może to prowadzić do innych objawów, takich jak obrzęk twarzy, problemy z widzeniem lub silne i uporczywe bóle głowy.
Ostre i przewlekłe zapalenie zatok przynosowych: Jakie są różnice?
W zależności od tego, jak długo utrzymują się objawy zapalenia zatok, rozróżnia się ostre (trwające krócej niż 12 tygodni) i przewlekłe (trwające dłużej niż 12 tygodni) zapalenie zatok przynosowych. Objawy mogą być dość podobne: katar, zatkany nos i uczucie ucisku w okolicy twarzy i głowy mogą wystąpić w obu postaciach. Jednak objawy przewlekłego zapalenia zatok mogą być nieco mniej wyraźne i występować w nawrotach.
Ostre zapalenie zatok przynosowych
Ostre zapalenie zatok przynosowych sugerują objawy, które mogą obejmować zatkany nos, utratę czucia węchu i smaku, katar lub przeziębienie z żółtą do zielonej wydzieliną oraz ból w okolicy górnej szczęki i czoła. Bóle te nasilają się przy pochylaniu się lub zginaniu. Dodatkowo może wystąpić mniej lub bardziej wyraźne uczucie choroby i gorączka. W przypadku wystąpienia takich dolegliwości, jak obrzęk twarzy, zaburzenia widzenia lub uporczywe bóle głowy, osoby dotknięte chorobą powinny niezwłocznie udać się do lekarza w celu uzyskania dokładnego rozpoznania i uniknięcia ewentualnych powikłań.
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych przebiega czasem bez większych zmian, a objawy mogą być różne; na pierwszy plan wysuwają się takie dolegliwości, jak utrudnione oddychanie przez nos i uczucie ucisku w głowie lub na twarzy, ale także utrata lub zmniejszenie czucia zapachu, wydzielina z nosa i pogorszenie stanu ogólnego ze zmęczeniem. Często człowiek czuje się zmęczony, otępiały i mało odporny.
Jak można złagodzić objawy zapalenia zatok przynosowych
Leczenie zapalenia zatok ma na celu przede wszystkim zahamowanie stanu zapalnego błony śluzowej zatok oraz upłynnienie śluzu. Dzięki temu śluz może spływać i transportować patogeny na zewnątrz. Odpowiednie do tego celu mogą być leki rozrzedzające śluz zawierające substancje czynne pochodzenia naturalnego, takie jak Respero Myrtol.
- Jeśli oddychanie przez nos jest znacznie utrudnione, można również stosować aerozole do nosa ze środkami udrożniającymi oraz dodatkowe produkty do pielęgnacji nosa, aby ułatwić oddychanie przez nos.
- W złagodzeniu objawów zapalenia zatok mogą też pomóc domowe sposoby. Pomocne mogą być na przykład inhalacje parowe lub terapia światłem podczerwonym.
- Interwencja chirurgiczna, polegająca na nakłuciu zatok w celu ich udrożnienia, wykonywana jest raczej rzadko i tylko w przypadku przewlekłego ich zapalenia.
Respero Myrtol: Lek roślinny na ostre zapalenie zatok
W wielu przypadkach Respero Myrtol okazał się skutecznym lekiem w leczeniu zapalenia zatok. Uważa się, że jest to niezawodna pomoc w rozluźnianiu zalegającego śluzu i oczyszczaniu dróg oddechowych. Ponadto naturalne składniki mogą pomóc powstrzymać stan zapalny.
Respero Myrtol zawiera kombinację różnych olejków eterycznych, eukaliptusowego, cytrynowego, mirtowego i olejku ze słodkiej pomarańczy, wspomagają one organizm w oczyszczaniu nagromadzonego śluzu i mogą mieć pozytywny wpływ na przebieg choroby poprzez łagodzenie objawów takich jak ból twarzy, głowy, a także poprawę samopoczucia i zmniejszenie zapotrzebowania na antybiotyki.
Jak działa Respero Myrtol w zapaleniu zatok przynosowych?
Działanie Respero Myrtol opiera się na specjalnym destylacie olejków eterycznych. Cztery olejki eteryczne, olejek eukaliptusowy, olejek mirtowy, olejek ze słodkiej pomarańczy i olejek cytrynowy, są otrzymywane w specjalnym procesie destylacji – rektyfikacji – dzięki któremu uzyskuje się wysoki stopień czystości.
Respero Myrtol zapewnia kompleksową pomoc w przypadku zapalenia zatok przynosowych:
- Upłynnia zalegający śluz, dzięki czemu jest on łatwiejszy do rozpuszczenia.
- Tłumi stan zapalny i hamuje wzrost niektórych najczęstszych patogenów bakteryjnych w drogach oddechowych.
- Poprzez upłynnienie i usunięcie śluzu zostaje uruchomiony mechanizm samooczyszczania dróg oddechowych i ponownie możliwa staje się wentylacja zatok przynosowych. Objawy takie jak zatkany nos czy uciskające bóle głowy mogą zostać złagodzone.
Skład specjalnej mieszanki destylowanych olejków eterycznych (aktywny składnik leku Respero Myrtol, w skrócie):
- Olejek eukaliptusowy jest stosowany głównie w leczeniu chorób układu oddechowego, przeziębienia, grypy i zatkania ujść zatok przynosowych. Działa m.in. przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie.
- Olejek mirtowy jest stosowany w chorobach układu oddechowego, ponieważ wspomaga produkcję mniej gęstej wydzieliny z nosa i jej transport. Olejek mirtowy ma również działanie przeciwbakteryjne.
- Podobnie jak olejek cytrynowy, olejek ze słodkiej pomarańczy może regulować produkcję śluzu i ma działanie przeciwbakteryjne.
Respero Myrtol: Jak podawać
Lek należy przyjmować bez rozgryzania,
na około 30 minut przed posiłkiem, z dużą ilością płynu.
Ostatnia dawka może zostać przyjęta przed snem.
więcej o dawkowaniu
Szklanka wody
Przed posiłkiem
Woda o temperaturze pokojowej
Referencje
Na podstawie:
Ah-See KW, Evans AS. Sinusitis and its management. BMJ. 2007;334(7589):358-61. Doi: 10.1136/bmj.39092.679722.BE.
Aring AM, Chan MM. Current Concepts in Adult Acute Rhinosinusitis. Am Fam Physician. 2016;94(2):97-105. Available at: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27419326/.
Bomblies L, et al. In: Wittig T, ed. Myrtol standardized – A Clinical Documentation. 1st English edition 2005;42-43. Available at: https://www.gelomyrtol.ca/documentation/recueil-complet-des-etudes.pdf.
Cappello ZJ, Minutello K, Dublin AB. Anatomy, Head and Neck, Nose Paranasal Sinuses. [Updated: Sep 20, 2020]. In: statpearls [Internet]. Treasure Island (FL): statpearls Publishing; 2021 Jan. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499826/.
Charakterystyka Produktu Leczniczego Respero Myrtol 300 mg, 06.2021 r.
Chaudhry IA, Al-Rashed W, Arat YO. The hot orbit: orbital cellulitis. Middle East Afr J Ophthalmol. 2012;19(1):34-42. Doi: 10.4103/0974-9233.92114.
Dosoky NS, Setzer WN. Biological Activities and Safety of Citrus spp. Essential Oils. Int J Mol Sci. 2018;19(7):1966. Doi: 10.3390/ijms19071966.
Dukić NM, Bugarin D, Grbović S, et al. Essential oil of Myrtus communis L. As a potential antioxidant and antimutagenic agents. Molecules. 2010;15(4):2759-70. Doi: 10.3390/molecules15042759.
Fahrioglu SL, VanKampen N, Andaloro C. Anatomy, Head and Neck, Sinus Function and Development. [Updated: Nov 11, 2020]. In: statpearls [Internet]. Treasure Island (FL): statpearls Publishing: 2021. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532926/.
Federspil P, Wulkow R, Zimmermann T. Wirkung von Myrtol standardisiert bei der Therapie der akuten Sinusitis–Ergebnisse einer doppelblinden, randomisierten Multicenterstudie gegen Plazebo [Effects of standardized Myrtol in therapy of acute sinusitis–results of a double-blind, randomized multicenter study compared with placebo]. Laryngorhinootologie. 1997;76(1):23-7. German. Doi: 10.1055/s-2007-997381.
Fokkens W, Lund V, Bachert C, et al. EAACI. European position paper on rhinosinusitis and nasal polyps. Rhinol Suppl. 2005;18:1-87.
GeloMyrtol® 300 mg. Instructions for medical use: G Pohl-Boskamp gmbh Co KG. 48–49.
Gottschlich S, Röschmann K, Candler H. Phytomedicines in Acute Rhinosinusitis: A Prospective, Non-interventional Parallel-Group Trial. Adv Ther. 2018;35(7):1023-1034. Doi: 10.1007/s12325-018-0736-7.
Henson B, Drake TM, Edens MA. Anatomy, Head and Neck, Nose Sinuses. 2020. In: statpearls [Internet]. Treasure Island (FL): statpearls Publishing: 2021. Available at: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30020644/.
Horváth G, Ács K. Essential oils in the treatment of respiratory tract diseases highlighting their role in bacterial infections and their anti-inflammatory action: a review. Flavour Fragr J. 2015;30(5):331-341. Doi: 10.1002/ffj.3252.
Jiang RS, Wang JJ. Effect of Red Light Rhinophototherapy on Nasal Patency in Patients with Allergic Rhinitis. Int J Otolaryngol. 2018. Doi: 10.1155/2018/6270614.
Lai Y, Dilidaer D, Chen B, et al. In vitro studies of a distillate of rectified essential oils on sinonasal components of mucociliary clearance. Am J Rhinol Allergy. 2014;28(3):244-8. Doi: 10.2500/ajra.2014.28.4036.
Laszig R, Hesse G LT. The treatment of acute sinusitis with secretolytics. Zeitschrift für Allg. 1989;1.
Li YY, Liu J, Li CW, et al. Myrtol standardized affects mucociliary clearance. Int Forum Allergy Rhinol. 2017;7(3):304-311. Doi: 10.1002/alr.21878.
Peters AT, Patel G. Rhinosinusitis: Synopsis. World Allergy Organisation. Available at: https://www.worldallergy.org/education-and-programs/education/allergic-disease-resource-center/professionals/rhinosinusitis-synopsis. Updated: Jan 2021. Accessed: 03 Aug 2021.
Rantzsch U, Vacca G, Dück R, Gillissen A. Anti-inflammatory effects of Myrtol standardized and other essential oils on alveolar macrophages from patients with chronic obstructive pulmonary disease. Eur J Med Res. 2009;14 Suppl. 4:205-9. Doi: 10.1186/2047-783x-14-s4-205.
Staff Members of Otorhinolaryngology Dept. Essentials of Otorhinolaryngology, Mansoura University, Egypt. 2007:1-186.
The nose and paranasal sinuses. Chapter 52. O’Rahilly, R. And Müller, F. Carpenter and Swenson. Basic human anatomy: A regional study of human structure. W. B. Saunders Co., Philadelphia. 2008.
Vecchio MG, Loganes C, Minto C. Beneficial and Healthy Properties of Eucalyptus Plants: A Great Potential Use. Open Agric J. 2016;10(1):52–57. Doi: 10.2174/1874331501610010052.
Zhang T, Zhou X. Clinical application of expectorant therapy in chronic inflammatory airway diseases (Review). Exp Ther Med. 2014;7:763-767. Doi: 10.3892/etm.2014.149.