Przyczyna choroby określa ryzyko infekcji
Zapalenie zatok i często towarzyszący mu katar mogą mieć różne przyczyny i dlatego mogą być zaraźliwe lub niezaraźliwe.
Wirusy są najczęstszym czynnikiem wywołującym zapalenie błony śluzowej nosa i zatok. Rzadziej za infekcją stoją bakterie. W niektórych przypadkach przyczyną zapalenia zatok są również alergie.
W przewlekłym zapaleniu zatok decydującą rolę odgrywa również budowa anatomiczna nosa. Na przykład, zamknięcie ujścia zatok, jak to ma miejsce w przypadku polipów lub skrzywionej przegrody nosowej, może prowadzić do zapalenia zatok przynosowych.
Tylko wtedy, gdy zapalenie zatok jest wywołane przez patogen wirusowy lub bakteryjny, choroba jest zaraźliwa.
Zakażenie aerozolem i kontaktowe
W szczególności wirusy łatwo rozprzestrzeniają się drogą kropelkową. Patogeny są przenoszone z jednej osoby na drugą przez powietrze. Kiedy zakażone osoby mówią, oddychają, kichają lub kaszlą, wirusy unoszą się w powietrzu w postaci maleńkich kropel. Kropelki aerozolu przemieszczają się na niewielkie odległości (1-2 metry), a jeśli podczas swojej wędrówki dostaną się do dróg oddechowych innej osoby, mogą wywołać u niej infekcję.
Ponadto możliwe jest również pośrednie przeniesienie choroby poprzez zakażenie kontaktowe. Na przykład wirusy, które znajdują się w ślinie, mogą przedostawać się do błon śluzowych innych osób przez ręce i różne przedmioty. Klamki drzwi, uchwyty i pieniądze to typowe miejsca, do których patogeny przywierają i pozostają przez jakiś czas zdolne do życia. Po osadzeniu się na powierzchniach wirusy mogą pozostać zakaźne przez wiele godzin lub dni. Jednak na ich przetrwanie wpływa temperatura, wilgotność, pH i ekspozycja na światło ultrafioletowe. Jeśli osoba wejdzie w kontakt z wirusem ze skażonej powierzchni poprzez ręce, a następnie dotknie błony śluzowej ust lub nosa, patogen może dostać się do błon śluzowych i spowodować infekcję.
Jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów zapalenia zatok, czyli w tzw. okresie inkubacji, osoby zarażone mogą być zaraźliwe. W wirusowych infekcjach górnych dróg oddechowych inkubacja jest zwykle krótka, około 1-3 dni.
Oto jak możesz uchronić się przed zapaleniem zatok przynosowych
Jeśli chcesz uchronić się przed zapaleniem zatok, możesz wzmocnić swój układ odpornościowy poprzez zdrową dietę i ćwiczenia fizyczne. Unikaj niepotrzebnego stresu i zwróć uwagę na relaks w codziennej rutynie pracy. Aktywność na świeżym powietrzu jest również korzystna dla układu odpornościowego.
Ryzyko zakażenia jest szczególnie wysokie w okresie przeziębień. Jeśli myjesz ręce regularnie i dokładnie (zwłaszcza przed jedzeniem) i starasz się nie dotykać rękami twarzy, zrobiłeś już wiele, aby zapobiec zapaleniu zatok. W miarę możliwości należy unikać przebywania w zatłoczonych pomieszczeniach podczas występowania fal choroby. W ten sposób unikniesz kontaktu z patogenami i będziesz dobrze chroniony przed zakaźnym zapaleniem zatok.
Zasady higieny przy zapaleniu zatok: Utrudnianie życia patogenom
Rozprzestrzenianiu się patogenów można stosunkowo dobrze zapobiegać poprzez odpowiednie środki higieny. W przypadku zachorowania osoby dotknięte chorobą powinny zachować dystans od innych osób oraz regularnie i dokładnie myć ręce. Po wydmuchaniu nosa, do czego należy używać papierowych chusteczek, szczególnie ważne jest oczyszczenie rąk. Zaleca się stosowanie przeciwwirusowych i przeciwbakteryjnych aerozoli lub ściereczek do czyszczenia, szczególnie w podróży. Jeśli zapaleniu zatok towarzyszy przeziębienie lub grypa, lepiej jest kaszleć lub kichać w zgięcie ramienia niż w dłonie. W ten sposób unika się w miarę możliwości zakażenia przez ręce.